sábado, 24 de diciembre de 2016

"El mundo es vuestro"

Vero Boquete, embajadora de la igualdad

     El miércoles, 21 de diciembre, tuvimos una visita de honor: Vero Boquete. Fue un placer escucharla y comprobar que, con esfuerzo y dedicación, podemos lograr lo que soñamos. Actualmente esta futbolista compostelana milita en el París Saint Germain y es la capitana de la selección española, además de embajadora de la UEFA para el desarrollo del fútbol femenino.

    Pero esta exitosa jugadora no vino solo a hablarnos de ella misma. Incidió en la importancia de educar en igualdad y nos lanzó un mensaje que no debemos perder de vista: "El mundo es vuestro. Dentro de unos añitos seréis vosotros las madres, los padres, los maestros y maestras y estará en vuestras manos hacer que la igualdad sea una realidad".

miércoles, 21 de diciembre de 2016

    Encuentro con Raúl Vacas: El vuelo de la poesía

    Al profesorado siempre nos sorprende el rechazo del alumnado por la poesía. La asocian a lo rancio, inescrutable, académico, intrincado y alejado de su realidad. Nada más lejos. Todo su mundo se teje sobre el universo poético. Creímos que debíamos traer a un verdadero alquimista que les desvelase esta realidad, su realidad. Así, el pasado lunes, 12 de diciembre, disfrutamos de una visita muy especial. Nada más y nada menos que Raúl Vacas. El alumnado de 1º, 2º y 3º de ESO está trabajando con su antología Esto y ESO, toda una inspiración para zambullirnos en el arte de entender y crear poesía y romper los prejuicios de los jóvenes en torno al tema. Licenciado en Ciencias de la Información y Diplomado en Educación Social, imparte talleres de escritura creativa presenciales y on line. Pincha AQ para acceder a más información.

    Contaba con un público difícil y, sin embargo, consiguió ganárselo en décimas de segundo. En su maleta atesoraba el sentido y el valor de la poesía e iba manifestándolo a través de asociaciones de objetos y poemas. Así aprendimos que la poesía:

  • está al alcance de nuestra mano, en nuestro entorno.


  •  puede ser un juego matemático, en el que, coreando los números, componemos un poema.


  • o un reflejo captado con una curiosa cámara fotográfica.

  • Que leerla a través de un espejo nos ayuda a entender también nuestra propia imagen.


  • Y, lo más importante, la poesía inmortaliza el instante, aquello fugaz, irrepetible y único. Por eso, en la vida debemos estar siempre atentos, sensibles y ávidos por atrapar el sueño...quizás en forma de mariposa.

Encuentro con Raúl Vacas from Felicia on Vimeo.
      Finalmente, Raúl firmó y dedicó los ejemplares de su antología al alumnado.
    Un grupo de alumnos y alumnas de 3º de ESO está haciendo sus "pinitos" en el arte de convertirse en poetas. Han decidido elaborar su propia antología. A final de curso, le daremos el formato final de libro con ilustraciones y poesía visual incluidas. Por eso no perdieron la ocasión de que Raúl Vacas se convirtiera en su mentor y firmase su propia antología. ¿Quién sabe? Quizás despunte un Premio Cervantes.

sábado, 17 de diciembre de 2016

  Rima XXX de Gustavo Adolfo Bécquer

    Elena Fernández Ayude nos sorprendió con un hermoso audiopoema de la Rima XXX de Gustavo Adolfo Bécquer. Color, fondo, planos, movimientos de cámara, música...todo encaja en la estética del Romanticismo y en el sentido del poema. Bravo, Elena.

Audiopoema: Rima xxx de Gustavo Adolfo Bécquer from Felicia on Vimeo.

martes, 13 de diciembre de 2016

miércoles, 7 de diciembre de 2016

Neoclasicismo

     Hemos estado trabajando como nunca. Llevamos un tiempo ya disfrutando la literatura. En 4º de ESO nos ocupamos en esta evaluación del Neoclasicismo y del Romanticismo. Para facilitar el estudio posterior hemos ido aplicando las técnicas de estudio. Para comenzar con esquemas y mapas conceptuales, decidimos trabajar en equipo de forma coordinada. Dividimos la clase en grupos de trabajo. Cada uno se ocupó de realizar un mapa conceptual con vínculos. Ahora los compartimos con vosotros. ¿Quién sabe? Quizás facilitemos vuestro estudio. Ánimo.

     Pinchad las imágenes para acceder.
https://docs.google.com/presentation/d/1n7KfxL7AutNo0HcVG1VGWngVQuqQ5iBsI1h5tNqD2WA/edit?usp=sharing

https://docs.google.com/presentation/d/1E4n4-Sos4EHT0XZbUHOCPsvbKnia42PKG4xQfL5TRck/edit?usp=sharing

jueves, 1 de diciembre de 2016

Recital multilingüe de "A cabeleira" de Claudio Rodríguez Fer en Santiago

     Ayer se celebró en Santiago el recital multilingüe del poema "A cabeleira" del profesor, investigador y poeta, Claudio Rodríguez Fer. Sonó en distintos idiomas: gallego, portugués, asturiano, euskera, castellano, catalán, occitano, francés, italiano, árabe, latín, inglés, alemán, danés, húngaro, griego clásico, griego moderno, ruso, checo, turco, curdo, armenio, sánscrito, hindi, bengalí, coreano, chino, japonés y coreano.

     El año pasado se estrenó este recital en Nueva York.  Ayer pudo saborearse a las 19.00 horas en la Facultad de Filosofía. Fue organizado por la revista Cicloxénese Expresiva.

 PINCHAD LOS ENLACES PARA ACCEDER A MÁS INFORMACIÓN

Charla en el IES Poeta Díaz Castro


    El pasado 24 de noviembre fui invitada a impartir una charla-ponencia en el IES Poeta Díaz Castro de Guitiriz. Teniendo en cuenta la implicación de este centro en materia de innovación, fue todo un privilegio. El curso pasado fue galardonado con el Premio Nacional en la Modalidad de "Desenvolvemento de Competencias de Lecto-Escritura e Audiovisuais". Fue un placer compartir una tarde con vosotras, compañeras.

lunes, 21 de noviembre de 2016

Nostalgia

     Esta época del año nos sumerge en un estado de letargo henchido de nostalgia. Echamos la mirada atrás y rememoramos a aquel alumnado cuyas voces jubilosas y eufóricas llenaban los espacios. No declinaban fácilmente ante los retos, ni menguaban sus esfuerzos. Actividad a actividad fueron manifestando su entrega y osadía. Me sorprendió que aceptasen el desafío final: Meterse en la piel de un autor o autora durante un mes. Fueron más allá de lo que yo misma hubiera imaginado. Cuando subieron los selfies de su experiencia al aula virtual para el montaje, quedé perpleja. Se atrevieron a deambular por las calles, interactuar con las gentes, comer en McDonald´s, Pizza Móvil, infiltrarse en el Corre con Nós...transmutados en escritores y escritoras célebres. Sorprender a Mary Shelley fregando los platos debería figurar en los anales de la historia. Nada los amilanaba. Ya no están, es cierto, y es difícil llenar ese vacío. Sin embargo, la certeza de que exhibirán esa fuerza, creatividad, coraje y dedicación en los caminos que hayan elegido, palía el dolor (-αλγία -algía '-algia'.) por el regreso (νόστος nóstos 'regreso') a lo que ya no volverá.


martes, 15 de noviembre de 2016

"Día da poesía galega" en Uruguay dedicado a Claudio Rodríguez Fer

Todo existe para que tú seas.
Tú eres para que todo exista.
Y tú estabas allí absoluta
y soberanamente existiendo.
   Hoy estamos de celebración. Claudio Rodríguez Fer ha sido elegido por el "Patronato da Cultura Galega de Montevideo", histórica asociación de los emigrantes gallegos en Uruguay, para conmemorar el "Día da Poesía Galega", celebración que cada año se consagra a un autor vivo. 

   Enhorabuena, Claudio. Es todo un orgullo. 

    Pinchad para acceder a la noticia.

 

lunes, 14 de noviembre de 2016

Fin de un ciclo: Leonard Cohen y Francisco Nieva


Hay un resplandor de luz
en cada palabra.
No importa la que hayas oído.
La sagrada o la rota. Aleluya.
 
Leonard Cohen 


     El pasado viernes, 11 de noviembre, dos grandes seres cerraron un ciclo: el poeta y cantautor, Premio Príncipe de Asturias de las Letras de 2011, Leonard Cohen y el dramaturgo, Premio Príncipe de Asturias de las Letras de 1992, Francisco Nieva. Curioso. Dos Premios Príncipe.

     Confieso que he necesitado un tiempo para homenajearlos. Hay punzadas que no deseas afrontar. El dolor por la pérdida de alguien que no has conocido personalmente no deja de causarte perplejidad. Sin embargo, sería una deslealtad e hipocresía negar el desgarro emocional  que se escribe en tu alma. Hay autores/as que forman parte de tu esencia, que llevas impresos en tu ADN y no sabes en qué momento han decidido ocupar tu recinto. A Cohen le ocurrió Lorca con quince años, cuando encontró un ejemplar de Diván del Tamarit en una librería de Montreal. Desde ese momento empezó a ser Cohen. La poesía del poeta granadino lo sacudió de su letargo y el cantautor halló en sus versos el aullido ronco, como su voz, de la poesía que libera, desata, enaltece, sacude, estremece, apasiona, seduce... Diván de Tamarit cayó en mis manos cuando visité la casa del poeta andaluz en su pueblo natal, Fuentevaqueros. Él también visitó la casa del poeta. Tocó su piano (quizás furtivamente como hice yo), brindó con el agua de su pozo e hizo yoga bajo su retrato. Palabras, sonidos, olores, emociones...¡cuánto compartido!

     La pasión de Cohen por el poeta andaluz fue tal que puso el nombre Lorca a su hija. Una de las canciones más hermosas del cantautor canadiense es una versión que hizo del "Vals vienés" de García Lorca. Las modificaciones son mínimas.

     Gracias, Cohen. Gracias, Nieva. Vuestra obra permanece en nosotros.




Leed algún poema de Leonard Cohen

Id a su página oficial

Imágenes

Canciones

lunes, 31 de octubre de 2016

 Versos de Carmen Blanco para nós

   

   O pasado 18 de outubro, o día da presentación de A Nosa Axenda, Carmen Blanco agasallounos coa declamación duns intensos e fermosos versos que hoxe compartirmos con vós. E a palabra rachou o silencio, e o seu son quebrou en min.




FILANTROPÍA FILÓXINA:
CONTRA A MISOXINIA E O SEXISMO
 
A metade do mundo  

  As mulleres somos a metade do mundo
   e somos tan imprescindibles como os homes
    Mulleres e homes xuntos movemos o mundo
    Mulleres e homes xuntos prolongamos a vida
    A irmandade do amor dos homes e das mulleres
    fará finalmente un mundo libre

IGUALDADE DE DEREITOS E RESPECTO ÁS DIFERENZAS 

Son desigual

Son singular e diferente
vida que se move
Non quero igualarme
a nada nin a ninguén
Son S M L
e son XXS e XXXL
Son sendo como son
desigual e distinta

HOMENAXE AO AMOR REAL:
AOS FEITOS DIARIOS DA LOITA POLA LIBERDADE FACENDO SERES LIBRES
(Palabras inspiradas pola miña nai que vive neste Lugo Norte)

Mans mais

Nai mai mans. Mans madres da vida boa. Mans leite alimento. Mans amor material. Mans de muller amorosas. Mans do traballo amantes. Mans da arte perfectas. Mans da beleza imprescindibles. Mans da liberdade indispensables. Mans da xustiza necesarias. Mans da paz pracenteiras. Mans da sabedoría sabias. Que dan o mellor. Que melloran o mundo. Magníficas mans nai.
 

POLA SOLIDARIEDADE INTELIXENTE:
CONTRA OS PREXUÍZOS XENÓFOBOS E RACISTAS 
Son humana
Son gallega
son xudía
son moura
son xitana
son ladina
son paia
grega
galega
castellana
maragata
bárbara
filistea
saharauí
sefardí
latina
hispana
sueca
suíza
portuguesa
turca
polaca
romanesa
celta
vasca
ibera
vigur
negra
india
branca
pel amarela
cor cobre
olivácea
paquistaní
kikuia
kurda
kikí
de aquí
de Castro
Garabolos
Albeiros
Frigsa
A Piringalla
A Milagrosa
das Gándaras
de Lugo
de alá
de París
cosova
congolesa
croata
ácrata
catalá
americana
armenia
mestiza
polar
pacífica
auroral
tropical
tépeda
nocturna
Son humana
e varío   
E son o mellor
de todo o que son

(Os poemas “A metade do mundo” e “Son desigual” están no libro Un mundo de mulleres, Mandaio, A Coruña, Biblos, 2011. “Son humana” é unha variación, feita para as persoas do IES Ánxel Fole, do poema “A Tota Paria Tota Excelencia” do libro citado. “Mans mais” pertence a unha obra poética distinta)

domingo, 30 de octubre de 2016

Caricatura y descripción científica

   "Te conocerás a ti mismo en cuanto empieces a descubrir en ti defectos que los demás no te han descubierto"   Friedrich Hebbel

       Empezamos con las modalidades textuales. Tras el estudio de la descripción, propuse al alumnado realizar una caricatura de sí mismos y una descripción científica. Antes nos detuvimos en el análisis de una de las caricaturas literarias más conocidas de la literatura, la del Dómine Cabra del ingenioso Francisco de Quevedo. No es nada fácil despellejarse uno mismo, ni confortable tomar distancia y diseccionarse como un bicho, pero ahí reside el reto.

El flautista de Hamelín

SAMUEL LÓPEZ LEGASPI

      Este es el flautista de Hamelín del siglo XXI, con edad de pequeñas erupciones visibles, sobre todo en el rostro. Desde la cabeza a los pies hay la distancia de una larga carrera de  galgo. Pelo embravecido y un poco alechugado; ojos zainos, cordiales y efusivos; nariz, un tanto desigual para poner la nota peculiar; la boca pequeña, pero dejando asomar levemente la dentadura aserruchada hacia fuera como para querer contarnos algo especial; mentón, con un acabado apolíneo; desde el gollete hasta el escote hay la largura suficiente para lucir una amplia gorguera; tez como corteza de miel; cuadro con diminutas pinceladas ocres por todo el cuerpo  y, en especial, una al lado izquierdo de su asimetría. Su cuerpo, abrazado con elegante pajarera de la que salen largas armas harmoniosas, brazos sin fin y vigorosos con manos capaces de expresar cualquier sentimiento y piernas prolongadas casi hasta el infinito. Los pies parecen repelerse con el suelo, estarían a su antojo cada cual más lejos de él.

     Un tipo que por sus venas no corre sangre sino partituras musicales coreografiadas ordenadamente transmitiendo lo que  ningún idioma es capaz de expresar. En resumen, él es un extraordinario histrión danzarín y cachazudísimo.
 

 DESCRIPCIONES CIENTÍFICAS

 LUCÍA GÓMEZ FERNÁNDEZ 

    Lucía (Gómez Fernández) es una especie de primate perteneciente a la familia Homo sapiens. Procede de la localidad de Lugo (en Galicia). Es un ser omnívoro con preferencia por la pizza.  Suele habitar en la Piringalla gran parte del año y en verano migra hacia el sur de España en busca de calor. Su función natural es estudiar y siempre que puede aprovecha para coger un libro o ver un capítulo de una de las numerosas series de su agrado. 

    Consta de una cabeza que alberga una larga cabellera rizada (lo que la distingue de otros seres de su especie), un tronco y cuatro extremidades: dos inferiores y dos superiores, en las que destaca especialmente en el manejo de la izquierda. Mide 1,60 cm y su peso ronda los 50 kg. Está compuesta por diversos órganos (cerebro, ojos, pulmones, corazón…). El más externo es la piel, singular por su tacto suave.

 DIGNO DE EVOLUCIÓN

ÁLEX CARBALLÉS GRANDÍO

    Álex (acroántropus, melocrateus) es un mamífero omnívoro de la familia de los Homo sapiens. Los Álex salvajes están extintos. El único que queda vive en una población al norte de Piringalla. Su altura oscila entre 1,70 y 1,75 metros, y su peso se encuentra entre los 65 y 70 kilogramos. Su pelaje es negro, pero su piel es blanca. Posee dos grandes ojos marrones a la misma distancia de su nariz. De cuerpo esbelto. Brazos y piernas largos. Manos y pies grandes.

    Su dieta consta de todo tipo de alimentos, desde judías verdes (Phaseolus vulgaris) a hamburguesas (cerdus fritus) pasando por  manzanas (Malus domestica), pizza (grasus máximus) y abadejo (Pollachius pollachius).
 

miércoles, 26 de octubre de 2016

XORNADA KATHLEEN MARCH: LER COMO FEMINISTA

     Mañana jueves 27 de octubre se celebrará en Santiago de Compostela (Consello da Cultura Galega) la "Xornada Kathleen March: Ler como feminista" dedicado a esta galicianista estadounidense. Claudio Rodríguez Fer inaugurará el acto con su conferencia  "Kathleen March, galicianista de aquí e acolá". En los relatorios y debate participarán las investigadoras Andrea Ruthven, Ánxela Lema e Antía Marante y la técnica da Comisión de Igualdade do CCG Mariam Mariño Costales. En la sesión de tarde podremos asistir a nuevas sesiones moderadas por Carmen Blanco con la participación de Pilar García Negro, Burghard Baltrusch, Helena González e Xosé Ramón Fandiño Veiga.

    Os dejamos el ENLACE con más información.


Acto de presentación de "A nosa axenda"

"Quen controla o pasado, controla o futuro. Quen controla o presente, controla o pasado" George Orwell
    El pasado 19 de octubre, tras la entrega en el aula al alumnado de "A nosa axenda", celebramos un acto de presentación en el que participaron la escritora y profesora universitaria Carmen Blanco, la alcaldesa Lara Méndez, el vicepresidente y diputado de Igualdad Álvaro Santos, la directora del centro Beatriz Fernández y nosotros los coordinadores, Miguel Martínez y Felisa Redondo. La cita que da hoy entrada a nuestro blog fue leída por el Vicepresidente de la Diputación. No es una frase baladí, la extrajo de nuestra agenda, entre las frases escogidas cuidadosamente por los alumnos y las alumnas para conmemorar cada semana (En especial, Andrea Arias y Sergio Couso, que dedicaron horas a esta labor).

   Os dejamos algunos momentos de la jornada.



De fondo proyectamos un Prezi mostrando nuestro trabajo.

sábado, 22 de octubre de 2016

Contos de verán

"Nese momento, unha espantosa idea xurdiu da miña cabeza. Seica viaxaba ao futuro cada vez que subía? Iso explicaría o deterioro progresivo do meu fogar. Acaso era agora un ser atemporal, un ente que non pertencía a ningures?" Sergio Couso Núñez.
      A la práctica docente se le atribuye en los últimos tiempos frustración y desilusión, pero esto no es del todo cierto. Hay múltiples acciones del alumnado que nos llenan de orgullo y satisfacción. Un relato de Couso fue seleccionado y publicado en la sección "Contos de verán" de El Progreso. Nosotros/as tenemos el privilegio de poder leerlo completo. Atrás quedó aquella primera antología manuscrita Cousas de Couso que anunciaba lo irremediable.

      Enhorabuena, señor Couso, le auguramos el Cervantes.
Publicado en El Progreso

 A trapela

POR SERGIO COUSO NÚÑEZ

     Os detalles sobre a miña infancia son vagos e borrosos. Recordo correr polos inmensos e hipnóticos corredores do castelo cheos de antigas estatuas e cadros, pero non das persoas que alí me acompañaban. Trato de rememorar as súas caras, mais só vexo sombras. Iso non quere dicir que a miña nenez fose dura e traumática. Non obstante, si foi solitaria, pois nunca saín da fortaleza. Aínda que xa pasara da miña etapa de neno á de mozo, ás veces seguía oíndo aquelas voces difusas que me dicían que non saíse ao exterior, que era perigoso facelo. Con todo, o que máis rondaba pola miña cabeza e o que máis curiosidade espertaba en min era unha pequena trapela que había na parte superior do comedor. Imaxinaba que debía conducir a unha especie de faiado, pero o medo a caer e ao que podía haber nel superaban os meus desexos de acceder a este.

    Facía anos que desaparecera a última persoa que convivira comigo, apenas entrado eu na miña adolescencia. Intúo que era un criado de idade moi avanzada. Non recordo como era nin como morreu, mais si a lentitude coa que camiñaba, como realizaba as tarefas do fogar e que apenas me dirixía a palabra, e se o facía, sempre me chamaba ''señor'' a pesar da miña idade. Non obstante, el non fora o único que se marchara. Se me concentro moito aínda podo albiscar unhas estrañas figuras que a día de hoxe sigo relacionando coa miña familia. Mais non sentía tristeza pola miña soidade, xa que ese oco podía enchelo grazas á lectura dos libros da gran biblioteca do castelo, os cales fixeron que os recordos sobre os habitantes deste se difuminasen pouco a pouco. Aqueles libros mostrábanme mundos fantásticos cheos de personaxes extravagantes que vivían con paixón e intensidade. A pesar de que dubidaba de que aquelas historias fosen reais, non podía descartar esa posibilidade, pois a única ponte que había entre o mundo e eu era unha inmensa ventá circular case tan grande coma min ao fondo do corredor. A través dela observaba soamente o mar, un océano infinito que case sempre estaba tranquilo. Isto levárame a pensar que seguramente o castelo no que nacera estaba situado nun acantilado. Dende o momento en que ese pensamento brotou na miña mente, unha pequena semente de rebeldía e curiosidade por saber que había máis alá daqueles muros foi plantada no meu interior. Madurou e creceu durante varios anos mentres seguía coa lectura dos libros da biblioteca, os cales pasaran a ser dunha temática máis escura, ata que un día chegou ó seu apoxeo. Ese día foi onte.

    Asustado pero á vez ansioso, abrín a gran porta do castelo. Un forte vento entrou polo oco que se facía cada vez máis grande. Estando aínda entreaberta, fiquei aterrado como ante min había un espazo baleiro, un abismo cuxo final era o mar. Non podía ir cara a ningún lado. Unha sensación de malestar invadíu o meu corpo e comecei a marearme. Rapidamente entrei e vomitei na alfombra da entrada. Desorientado ao non saber que acababa de suceder e cunha sensación de infinita soidade que nunca sentira ata ese momento, empecei a vagar polas habitacións do castelo. Ningún recuncho do meu fogar cambiara, mais eu víame como un ser estraño que non debía estar alí.

    Un pouco máis sosegado, decidín ir á biblioteca para ler un libro co fin de calmar os nervios. Mentres me dirixía cara alí pasaba cerca do comedor, cando de repente me fixei na trapela do comedor. Nun acto totalmente irreflexivo amontoei mesas e cadeiras ata que puiden chegar a ela e subila. Feito isto, saltei ao momento, pois a estrutura era feble. Unha vez arriba observei que estaba outra vez no comedor. Confuso, comecei a explorar o castelo. Vin que había máis po, mofo e teas de araña por todas partes. Facía máis frío e sentíame observado. Instintivamente volvín ao comedor. Nese momento deime conta de que no chan había tiradas moitas mesas e cadeiras. Enriba destas había unha trapela. Ordenándoas de forma similar á última vez, repetín o proceso. Ao subir  atopeime novamente no comedor. A estrutura sobre a que subira estaba desfeita e con moito po. Corrín cara á ventá que daba ó mar. Estaba translúcida pola sucidade. Retornei ao comedor e repetín o proceso de subir cara a trapela. Cada vez que subía, o castelo estaba en peor estado. Ata que á quinta vez, ao mirar ó meu arredor, unha parte do teito caera. Nese momento, unha espantosa idea xurdiu da miña cabeza. Seica viaxaba ao futuro cada vez que subía? Iso explicaría o deterioro progresivo do meu fogar. Acaso era agora un ser atemporal, un ente que non pertencía a ningures? Con medo e respirando con dificultade pola gran cantidade de sucidade e po, decidín ascender unha vez máis. A madeira dos mobles sobre os que me asentei estaba podre, mais conseguín alcanzar a trapela. Só unha vez máis. Soamente unha pequena ollada ao futuro. Simplemente tocar cos dedos o que había máis alá. Abrín a trapela bruscamente. Gritei, mais non escoitei o meu berro. Non era capaz de respirar. Horrorizado, contemplei que ante min, só había escuridade.
   

   
 

jueves, 20 de octubre de 2016

Presentación de nuestra agenda escolar

  “No hay denuncia verdadera sin compromiso de transformación, ni compromiso sin acción.”  Paulo Reglus Neves Freire
     Ayer fue un día frenético. Cuando nos embarcamos en un proyecto, no sabemos la repercusión ni la trascendencia que va a alcanzar. La elaboración de la agenda fue un trabajo más; sin embargo, superó todas nuestras expectativas. Gracias a la colaboración de la Diputación y el Ayuntamiento de Lugo, se visibilizó este trabajo de concienciación en pro de la igualdad de género. 

     Al acto de presentación acudieron la alcaldesa de Lugo, Lara Méndez López, el Vicepresidente de la Diputación de Lugo, Álvaro Santos Ramos, y la escritora, investigadora y profesora universitaria lucense, Carmen Blanco García. La visita tuvo una gran repercusión mediática y así el evento quedó plasmado en distintos medios de comunicación. Pinchad los enlaces para acceder.
  • La Voz de Galicia:

http://www.lavozdegalicia.es/noticia/lugo/2016/10/19/ies-anxel-fole-aposta-pola-educacion-na-igualdade/00031476875812226578326.htm 




     Gracias a todos y a todas por vuestro interés, implicación y acogida. Vuestro reconocimiento constituye un acicate para continuar en esta línea de trabajo, apostando por una escuela dinámica, creativa, emprendedora y, sobre todo, comprometida.


lunes, 17 de octubre de 2016

domingo, 16 de octubre de 2016

La estructura de las palabras

Repasamos la estructura de las palabras: lexemas y morfemas.

https://www.edu.xunta.es/espazoAbalar/sites/espazoAbalar/files/datos/1455545109/contido/monemas_y_lexemas.pdf

jueves, 13 de octubre de 2016

Lecturas

                                            "No lean, como hacen los niños, para divertirse o, como los ambiciosos, para instruirse. No, lean para vivir."Gustave Flaubert
       Os dejamos las lecturas marcadas por nuestro Departamento para el nuevo curso. Las que os mostramos son de carácter obligatorio. Luego, en el afán de fomentar el gusto y el placer de leer se proponen listados con lecturas voluntarias y la libertad de que todos y todas compartan y recomienden sus favoritos.

     El alumnado de PMAR asiste una sesión semanal a la biblioteca. Se familiariza con su organización, se sumerge en el universo de los libros y en el hábito de leer la prensa. En 3º abrimos el curso con la lectura de Ánxel Fole y su conocimiento. Revisamos la agenda escolar creada por sus compañeros y compañeras del curso pasado que analizaba los orígenes de nuestro centro y el escritor que le da nombre.

     Semanalmente recibimos La Voz de Galicia. Participamos en el Programa Prensa-Escuela. Alumnos y alumnas de 3º, 4º de E.S.O. y 2º de B.A.C. reciben un ejemplar gratuito cada miércoles.

https://drive.google.com/drive/folders/0B0R0RdMV7FUYYk81bTJtWHdyeFU

martes, 11 de octubre de 2016

Nuevo curso

                                  " La única alegría en el mundo es comenzar.Es hermoso vivir porque vivir es comenzar, siempre, a cada instante."
Cesare Pavese

     El comienzo de este nuevo curso está siendo dinámico. La inactividad en el blog no es reflejo de nuestro quehacer diario. Muy al contrario. Estamos en marcha: actividades, reuniones, programaciones...Intentaremos tomar un poco de aire para verter aquí nuestras iniciativas.

    Bienvenidos a todos y a todas a este nuevo curso. Lo encararemos con energía, ilusión, creatividad y la certidumbre de que aportaremos nuestro granito para transformar el mundo.

miércoles, 20 de julio de 2016

      Un nuevo ciclo se ha cerrado. Este curso escolar toca a su fin. Un grupo de alumnos y alumnas de 1º de BAC ha decidido dejar su impronta implicándose en el diseño y elaboración de nuestra próxima agenda escolar.  ¿El leitmotiv? El tema de la igualdad de género y la visibilidad de la mujer. No vamos a adelantaros nada, pues deseamos sorprenderos cuando podáis disfrutar de vuestra agenda en mano. Sin embargo, sí deseamos compartir ya con vosotros/as la experiencia de vuestros compañeros, Andrea y Couso. Cuando pensamos qué persona entrevistar comprometida con el tema de la mujer, la igualdad y Galicia, no tuvimos ninguna duda: Carmen Blanco García...y allá nos fuimos.

ENTREVISTA A CARMEN BLANCO

 "Amo mais non teño amo"

por Andrea Estrella Arias Díaz e Sergio Couso Núñez

     Tiñamos o obxectivo de acercar á xente este tema: o feminismo. Decidimos traballar nunha entrevista. Pero, a quen facela? A resposta veu rápida e clara: á feminista, escritora e profesora universitaria lucense Carmen Blanco. Primeiro, coñecémola enroscándonos arredor da súa obra e os nosos ollos comezaron a discorrer sobre as súas palabras. Despois, en persoa. Entramos no seu despacho con certo nerviosismo. Ela soubo ben que facer: levantar as persianas e amosarnos unha fermosa paisaxe. O seu longo pelo negro destacaba entre os azuis e os verdes que nos ofrecía a súa fiestra e o seu sorriso sosegou os nervios. Entregámoslle unha folla con cuestións para afondar nese tema que ela tan ben coñece e ao que tanto se adica: o feminismo. Non sabiamos por onde empezar pero si por onde rematar: Grazas, Carmen.

TI E A TÚA OBRA

 

 Cando e por que comezaches a escribir?
Ao mesmo tempo que comecei a pintar, a partir dos 15 ou 16 anos, por pracer e por iniciativa propia.
De que obra te sentes máis orgullosa e por que?
Dos ensaios sobre a liberdade das mulleres e dos homes fronte a todos os poderes que oprimen, pola importancia da causa que defenden, e da poesía e da creación en xeral, polo pracer de facela con liberdade e amor para a permanencia da beleza da vida libre, tal como indican xa os títulos dos libros Atracción total, Un mundo de mulleres, Lobo amor...
Que te motiva a seguir escribindo agora?
O mesmo que me motivou sempre para facelo ou non facelo: o amor e a liberdade, que para min son o mesmo.
Que importancia ten para ti a creación plástica (por exemplo, a ilustración de Tigres de ternura)?
Moita. Facer o deseño de Tigres de tenrura de Claudio Rodríguez Fer foi un acto de amor integral.
O FEMINISMO

Ti, como muller, como te sitúas na loita pola igualdade?

Como muller sitúome na loita pola extensión da civilización dos dereitos humanos máis avanzados para todas as persoas nun contorno de harmonía vital.
 Cóntanos que te motivou a entrar no mundo do feminismo.
Facer algo a favor da liberdade humana fronte ao poder sexual.
Cres que o machismo e o patriarcado están retrocedendo como moita xente pensa?
Penso que si: na liña de avance da historia o machismo e o patriarcado retroceden.
Consideras que podemos chegar a unha situación de igualdade plena?
Estamos lonxe aínda da igualdade de dereitos plena e real. Penso que é preciso seguir loitando cada momento por ela con liberdade e amor, é dicir, pola vía do respecto á diversidade e pola vía da paz e da xustiza profundas.
Como de importante foi o papel das mulleres libres e libertarias durante a guerra e a  posguerra?
Aínda no medio dos horrores dunha guerra e dunha ditadura, pero precisamente na loita contra elas, o papel desas mulleres libres e libertarias foi moi importante, durante a chamada “revolución da guerra civil española”, polos avances reais logrados  na mellora da vida das persoas e, durante a posguerra , pola resistencia na clandestinidade e nas fendas da historia privada e cotiá á marxe dos modelos impostos polos poderes. A anarquista Federica Montseny, que foi ministra de sanidade durante a contenda e seguiu loitando polas súas ideas desde o seu exilio en Francia, é un bo exemplo disto.
Que logrou a loita feminista nestes últimos anos (tivo algún fallo?) e en que aspectos debe seguir loitando por acadar a igualdade?
Todos os avances na liberdade de dereitos das persoas en relación cos abusos do poder sexual débense ás loitas feministas das mulleres e dos homes. Os fallos están sempre na utilización perversa e superficial dun tema moi complexo e ademais moi importante para a dignidade e mellora da vida humana en xeral, que cómpre coñecer ben. Hai que loitar en todos os aspectos, económicos e ideolóxicos, públicos e privados, como sempre, avanzando no pensar, no sentir e no obrar libres.
Poucas das mulleres que vemos no rueiro de Lugo son coñecidas. Poderías comentar esta situación?
Penso que é preciso dalas a coñecer, mais tampouco non son coñecidos moitos dos homes.
Que consello darías ás mulleres da nosa xeración e ás das seguintes?
O mesmo que a todas as persoas: que procuren ter criterio propio e saber o que queren e desexan de verdade e que se esforcen por conseguilo sen perder a ilusión. 
MODELOS DE PARELLA

 Na túa obra, observamos constantemente o modelo de parella que adoptas na túa relación con Claudio Rodríguez Fer: a Unión Libre (nome que ten a revista na que ambos traballades). Poderías dicirnos en que consiste?

Para min o amor e a liberdade, se son profundos, son o mesmo e teñen que ser reais e facerse reais en cada momento. O amor e a liberdade hai que dálos e recibilos cada día: é unha práctica difícil, pois ninguén pode ser totalmente libre nunha sociedade que non o é e nun contorno de persoas opresoras e oprimidas, de persoas que non son libres.
 ‘’(...) se a medida do amor é amar sen medida, a unión non pode ser máis que libre’’. Estas palabras pechan o teu artigo ‘’Unión libre’’. Este sintagma constitúe unha referencia continua na túa obra e vida. En que elementos literarios, artísticos e políticos te inspiraches para construír ese concepto e práctica de parella?

No pensamento e a creación máis libertarias de todos os tempos. Na política e pensadora anarquista xudía Emma Goldman, por exemplo, sobre a que escribín en Mulleres e independencia e en Feministas e libertarias.   

A MULLER E A LITERATURA

 
Na túa obra obsérvase unha preferencia do termo ‘’poeta’’ fronte ao de ‘’poetisa’’. Ten algo que ver coas palabras que Emilia Pardo Bazán lle adicou a Rosalía tras a súa morte cando dixo que non era lícito chamala ‘’poetisa’’ senón ‘’poeta verdadero’’?
Non ten que ver exactamente con iso que se ten repetido de Rosalía, pero coincide co sentido da intelixencia desas dúas intelectuais galegas. A palabra “poetisa”, fronte a “poeta”, tiña e segue tendo unhas connotacións pexorativas dentro dos valores misóxinos da lingua patriarcal, por isto, para evitar eses valores negativos asociados ao feminino e dar un trato humano digno e igualitario á poesía das mulleres, emprego preferentemente a palabra “poeta”, mais tamén emprego “poetisa” con orgullo en certos contextos para irlle dando co uso connotacións positivas a certos femininos da lingua que poden non telas.   
No artigo “A escola de Doloriñas’’ comentas como a artista Xulia Minguillón plasmaba unha instantánea viva das escolas rurais nas que, percibíndose a escaseza do material didáctico, todo o peso do éxito ou fracaso da educación recaía sobre o mestre ou mestra. Que opinas da actual situación do sistema educativo e da consideración social da figura do profesor/a?

A educación é un dereito humano básico e un remedio tamén básico para loitar contra a escravitude e os males da humanidade. A educación debe ser reformada desde a súa raíz e orientada cara á mellora práctica e integral da vida persoal e colectiva. A función do profesorado é fundamental na sociedade e como tal debe ser considerada -que xa o é, en parte- mais tamén as profesoras e os profesores debemos cumprir ben esa función para merecer a nosa boa consideración pois ensinamos non só co que dicimos senón con todo o que facemos.
En ensaios como Literatura galega da muller ou Casas Anarquistas de Mulleres Libertarias fas unha viaxe pola historia, neste caso a da muller en Galicia, como en O contradiscurso das mulleres, da muller no mundo. Que grao de importancia consideras que debe ter o pasado nas nosas vidas á hora de actuar?
O pasado ten moitísimo peso no presente aínda que o ignoremos. Hai que facer memoria e coñecelo criticamente para non repetir os seus males, para conservar as cousas boas da historia e da cultura e para, a partir delas, conseguir outras cousas novas aínda mellores.
Escritoras como Rosalía de Castro, Concepción Arenal ou Francisca de Isla pediron queimar os seus escritos á hora da súa morte. Outras como George Sand (Aurora Dupin), Fernán Caballero (Cecilia Bölh de Faber), Víctor Catalá (Caterina Albert) ou Isak Dinesen (Karen Blixen) ocultaban o seu sexo baixo pseudónimos masculinos. Pensa que na actualidade as escritoras superaron esa actitude de autonegación?
Houbo homes que tamén destruíron escritos e utilizaron pseudónimos femininos. Mais o caso das mulleres si ten historicamente un maior carácter de negación de si mesmas ou incluso e curiosamente tamén de defensa ou protección da liberdade e a independencia da propia obra ou persoa. Na actualidade, como na sociedade se superaron moitos dos grandes prexuízos tradicionais sobre as mulleres en relación coas súas funcións públicas e co dereito á escritura, e como as mulleres gañamos en autoafirmación e autonomía, esas actitudes negativas están case totalmente superadas nos nosos contextos máis próximos.      

PREGUNTAS BREVES

Cales son os teus autores/as favoritos/as?

Se teño que dicir un só nome, diría a escritora británica Virginia Woolf, polo fluír do seu pensamento feminista libertario e integral.
Que escritores/as tiveron un maior impacto ou influenciaron en gran maneira no teu pensamento e forma de escribir?

O primeiro escrito que conservo está inspirado na lectura obsesiva de La lámpara maravillosa e Luces de bohemia de Valle Inclán. Sempre tratei de escoller o que máis me gustaba da vida e das artes adaptándoo a min: a miña obra publicada non sigue a ninguén mais bebeu en moitas fontes.
Que autores/as recomendas en xeral? E para iniciarse no tema do feminismo?
As grandes figuras clásicas e contemporáneas, as literaturas primitivas e populares, segundo as preferencias da persoa. Para iniciarse no pensamento feminista profundo, por exemplo, Un cuarto de seu de Virginia Woolf, unha magnífica creación literaria sobre a liberdade e a independencia material e mental das mulleres e dos homes.
A que autor/a sempre volves?
A moitos, segundo o momento: Homero, Safo, as cantigas galegoportuguesas medievais, Shakespeare, Juan de la Cruz... Por razóns profesionais, sempre Rosalía de Castro, aínda unha descoñecida para a maioría da xente, ao igual que as grandes voces galaicas.
Que autor ou autora e que libro que, polo xeral, son considerados moi bos, rexeitas?
Non me gusta falar mal de ninguén, mais non concordo coa suposta bondade estética de moitas das obras ou das figuras impostas polos canons dos distintos sistemas de poder ideolóxicos, institucionais ou comerciais.
Que obras recomendarías a alguén que se quere iniciar na literatura galega?   
Sempre obras clásicas, como en todas as literaturas, Cousas de Castelao, Cantares gallegos de Rosalía de Castro, e adaptadas os gustos estéticos da persoa: Rafael Dieste, Luís Pimentel, Ánxel Fole ou Luz Pozo Garza, por citar unha clásica viva que  segue creando cando vai cumprir 94 anos este mes...
Que tipo de literatura non che gusta?
A falsa e superficial.
Cales son as túas fontes de inspiración?
A beleza da diversidade da vida.
Que cousas detestas e que cousas anhelas?
Detesto o odio e a opresión e anhelo os seus contrarios, o amor e a liberdade.
Algunha cita da que queiras deixar constancia sobre a igualdade?
Unha miña do conto “Novas noites nosas” -inspirado en As mil e unha noites- de Vermella con lobos: “amo mais non teño amo”.
                        Lugo, 30 de xuño e 1 de xullo de 2016.


Carmen Blanco García con Sergio Couso Núñez e Andrea Estrella Arias Díaz  no despacho da escritora na Facultade de Humanidades de Lugo